Leiderschapsontwikkeling

Wetenschappers zijn intrinsiek zeer gedreven om het beste te geven in onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg, maar goede intenties kunnen soms onbedoelde en zelfs desastreuze effecten hebben. Zelfreflectie, feedback, collegiale consultatie en open communicatie helpen om kritisch te blijven op jezelf en daarmee ruimte te scheppen voor een veilige en uitnodigende gemeenschap van medewerkers en studenten. Leidinggevenden spelen hier een cruciale rol.

Benieuwd hoe anderen het doen, hoe ze het op andere faculteiten doen? Hoe je leiding kunt geven zonder jezelf weg te geven? Voor dit type vragen en dilemma’s ontwerpen we leiderschapsprogramma's op maat.

Onze leergang Academisch Leiderschap is een stevig en persoonlijk traject waarin de drie aspecten van leidinggeven de rode draad vormen:

1. Strategisch: de goede dingen doen. Wat zijn je ambities, welke doelen wil je bereiken en hoe houd je focus?
2. Operationeel: de dingen goed doen. Hoe organiseer je de implementatie van je doelen in de dagelijkse werkelijkheid en hoe houd je je medewerkers betrokken en enthousiast?
3. Systemisch: de context beïnvloeden. Hoe verbind je buiten met binnen? Hoe betrek je je stakeholders en bevorder je je gunfactor?

De vraagstukken van deelnemers staan centraal, aangevuld met direct toepasbare modellen en theorie. De leergang wordt integraal of modulair aangeboden, afhankelijk van de vraag. Intakes en intervisie maken altijd deel uit van onze werkwijze.

Intervisie

Intervisie is een snel aan populariteit winnende management-tool. Twee aannames spelen een belangrijke rol:

• elk probleem heeft ook met jezelf te maken, want een ander had het in jouw positie misschien niet;
• elk probleem heeft ook met de context te maken waarin het zich afspeelt, als je er vanaf een afstandje naar kijkt zie je vaak hoe het systeem zichzelf in stand houdt;
• je collega's hebben meer inhoudelijke expertise dan een externe coach, maar die kan wel het proces sturen zonder afgeleid te worden.

Het werkt als volgt: je legt je vraag of dilemma voor aan een aantal niet-betrokken collega's. De intervisiebegeleider hanteert een tamelijk strikte methode om de vraag achter de vraag in beeld te krijgen. Daarna geven de anderen op een zeker moment aan wat het bij hen oproept en wat ze in jouw plaats zouden doen. Vaak herkennen de andere deelnemers je vraag wel - soms uit eigen ervaring.

Intervisie bevordert zelfreflectie. Je leert daarnaast veel van de vraagstukken van anderen. Voor veel deelnemers werkt het ook bevrijdend om te merken dat ze niet de enige zijn met bepaalde problemen. In de dagelijkse cultuur van de academie en in de loopbaan van de wetenschapper wordt het open en kwetsbaar uiten van twijfels snel gezien als een brevet van onvermogen, waardoor veel mensen in hun eentje worstelen met vraagstukken.

In intervisie wordt de gezamenlijke wijsheid van een groep mensen gekatalyserrd en optimaal benut. In een eerder stadium moet een veilige leersfeer en strikte vertrouwelijkheid zijn gerealiseerd, wil intervisie optimaal effectief zijn.

Coaching

Het kan heel effectief zijn om je vragen en dilemma’s te bespreken met iemand die je wereld kent, maar er geen deel van uitmaakt. Een luisterend oor, iemand tegen wie je echt eerlijk en open kan zijn. Maar van wie je ook confronterende feedback kan ontvangen of concreet advies kan krijgen voor je vervolgstappen.

In coaching komen vaak zeer persoonlijke ervaringen en overtuigingen aan het licht die de professionele ontwikkeling van een individu beïnvloeden en soms belemmeren. Een luisterend oor, maar ook iemand die doorvraagt en niet oordeelt, kan helpen om de 'angel' van het vraagstuk op te sporen en onder ogen te komen.

De gesprekken zijn vertrouwelijk. Een coaching traject bestaat meestal uit vier of vijf gesprekken van anderhalf uur in de natuur of online. Over het algemeen is het bootje dan wel weer uit het riet.

Advies

Wij zijn vooral proces-adviseurs. Wetenschappers hebben zelf de inhoudelijk expertise wel en weten heel goed waar ze heen willen. Maar hoe kom je daar? Met een stel eigenwijze collega’s?

We kunnen je hier op meerdere manieren van dienst zijn. Als sparringpartner bijvoorbeeld. Dan maken we samen een plan en overleggen we gaandeweg wat de volgende stap zou kunnen zijn. Voordeel is dat je dan ook voor de medewerkers zichtbaar bent als degene die de kar trekt. Maar we kunnen ook een aantal bijeenkomsten faciliteren waarbij wij het team helpen gezamenlijk nieuwe stappen te zetten. Voordeel van deze werkwijze is dat je dan zelf inhoudelijk mee kunt doen.

Recente adviestrajecten:

• Opbouwen van een psychologisch veilig werkklimaat na jaren van incidenten
• Ontwikkelen van een gedragen onderzoeksvisie waarbij zowel de boven als de onderstroom bespreekbaar
• Verwerken van oud zeer en nieuwe impuls geven aan de samenwerking
• Uitzetten van een gezamenlijk strategie met een groep toponderzoekers die over de hele wereld zitten
• Ontwerpen en uitvoeren van een ‘inclusiecultuurtraject’ voor een grote afdeling samen met een klankbordgroep
• Faciliteren van onderwijsinnovatie om werkdruk te verminderen en studenten te motiveren